اطلاعات یکی از ارزشمندترین ورودیهای سازمان است. اطلاعات باارزش باعث افزایش اطمینان و ثبات منابع انسانی می شود و کمبود آنها سبب بی اطمینانی و بی ثباتی آنان در سازمان می گردد. امروزه اطلاعات در سازمانها از طریق فناوری اطلاعات جمع آوری ، پردازش و نگهداری می شود.همر،چمپی (1378)

 از آنجایی که عملکرد موفقیت آمیز سازمانها در گرو وظایف مدیریتی یعنی برنامه ریزی ،سازماندهی ،رهبری و کنترل است و انجام اینگونه وظایف نیز در گرو اطلاع رسانی مدیریت است از این رو پیشرفت سازمانها بدون  برخورداری از ابزارهای اطلاع رسانی و کسب مهارتهای لازم در زمینه کاربرد فناوری اطلاعات و همچنین اطلاع رسانی به کارکنان و مدیران برای توانمند کردن آنها در كارهایشان امری غیر ممكن است. استونر و فریمن(1375). دانشمندان و نظریه پردازان مدیریت بر این موضوع توافق دارند که کاربرد صحیح و مناسب فناوری  اطلاعات موجب افزایش اثربخشی کارکنان و مدیریت در سازمان می شود در نتیجه سبب شفافتر شدن مسئولیت و پاسخگو کردن کارکنان و مدیران برای تسهیل ارائه خدمات بهتر می شود. تغییر و تحولات بنیادینی که در ماهیت و بکارگیری فناوری اطلاعات در برخی از کشورهای جهان در حال شکل گیری است باعث تغییر نگرش و افزایش توان و مهارتهای شغلی آنان شده است .از سوی دیگر ، توانمند سازی نیروی انسانی یکی از اعجازآورترین رویکردهای توسعه منابع انسانی می باشد که منجر به بالندگی نیروی انسانی در سازمان می شود .توانمند سازی یک حرکت دائمی است و اهمیت آن همواره رو به افزایش است چرا که اساس توسعه در کسب و کار امروز ، همگام بودن با تغییرات اجتماعی ، دستاوردهای تکنولوژی و تقاضای محیط رقابتی می باشد . سازمانها نیازمند افرادی هستند که بتوانند بهترین استفاده از تکنولوژی پیشرفته را ارائه دهند و نوآوریها را بیابند و بتوانند محصولات و خدمات خود را بهبود بخشند.  محرکهای محیطی متعددی وجود دارند که  سازمانها را به توانمندسازی کارکنانشان ترغیب کرده اند .در این میان از جمله مهمترین این محرکها اثرات فناوری اطلاعات در محیطهای کاری می باشد چرا که رشد سریع فناوری ، تمامی جوانب سازمانها را به نوعی تحت تأثیر قرار داده است .تغییرات سریع فناوری باعث تغییر ماهیت کارها شده و رایانه ها و رباتها و دستگاه های خودکار جایگزین مشاغل روتین شده اند . این ابزار تغییرات شدیدی در نوع  مهارتها مورد نیاز افراد و اعضای سازمان ایجاد كرده اندرابینز(1374). بدیهی است برای رویارویی با چنین چالشی كاركنان باید توانمند شوند یعنی در تمامی جهات رشد كنند.

1

-1)بیان مسئله

توانمندسازی بدین معنی است كه برای افراد آزادی و اطلاعات لازم را فراهم آوریم تا آنان آنچه را كه خود می خواهند به گونه ای موفقیت آمیز انجام دهند به جای اینكه آنان را وادار كنیم كه آنچه را ما می خواهیم انجام دهند .بنابراین روال بر این اعتقاد است كه كاركنان با اطلاعات توانمند می شوند .هر چقدر اطلاعات در اختیار كاركنان قرار گیرد به همان نسبت بر میزان توانمندیشان افزوده می شود .توانمند سازی حاصل نخواهد شد مگر در پرتو تعهد مدیران به آموزش و تبادل اطلاعات با كاركنانی كه تا به امروز توجهی به آنها نداشتند . دسترسی به اطلاعات این امكان را برای افراد سازمان به وجود می آورد كه كل سازمان را ببینند و از نقش خود در عملیات سازمان آگاه گردند.

در خصوص اطلاعات و اهمیت آن مسائلی بیان شد در ادامه نیز باید اظهار داشت كه مدت زمان زیادی بود كه سازمانها بر اساس نظریه تاریكخانه مدیریت عمل می كردند .بر اساس این نظریه ،مدیران باید كاركنانشان را در تاریكی نگه داشته و آنها را با اطلاعات بی اهمیت تغذیه كنند .اما امروزه ارتباط بین دسترسی به اطلاعات و توانمندسازی در تحقیقات دانشگاهی و نیز در عمل به اثبات رسیده است .به اعتقاد “وییك”[3] دسترسی به اطلاعات فهم افراد را از مشكلات پیچیده افزایش خواهد داد . “نوناك”[4] نیز بر این باور بود كه تبادل اطلاعات جزء مهم در استقلال عمل افراد به شمار می آید .البته باید اطلاعاتی در اختیار افراد قرار گیرد كه منجر به افزایش كاراییشان گردد نه اطلاعاتی كه سردرگمی آنها را در پی خواهد داشت.

توانمندسازی كاركنان مستلزم تضمین دسترسی آنها بر فرایند تصمیم گیری است كه تاكنون به آنها دسترسی نداشته اند.برنامه های توانمندسازی می تواند به كاركنان استقلال عمل بخشیده ، برای آنان تنوع و چالش را به ارمغان آورده ، كنترل را سهل تر نموده ،فرصت ابتكار عملهای فردی را افزایش داده ،نسبت به اهداف گروهی تعلق ایجاد كرده و منجر به ایجاد مهم بودن و وجود داشتن در آنها می گردد. منظور از توانمندسازی اعطاء قدرت تصمیم گیری و تفویض اختیار است .اساس تصمیم گیری کارکنان در خصوص عملکرد سازمان ،اعطای این حق از سوی مدیران و تفویض اختیار از سوی آنان است .به عبارتی اگر قرار است که زیردستان در تصمیم گیری خود در خصوص عملکرد سازمان موفق باشند باید به اندازه لازم برای انجام دادن وظایف واگذار شده اختیار داشته باشند .تفویض اختیار می تواند برای نشان دادن اعتماد و اطمینان به فردی که کار را می پذیرد بکار رود.در حقیقت توانمندسازی نوعی از ترتیبات سازمانی است که سبب افزایش استقلال و قدرت تصمیم گیری و مسئولیت تصمیم گیری کارکنان می گردد اندرو و اسکوسی[5](2003).

با توجه به توضیحات فوق در خصوص اهمیت توانمندسازی ،در این پژوهش فرضیات تحقیق ازمدل باون و لاولر[7](1992) استخراج شده است .در این مدل توانمندی سازمانی از چهار مؤلفه بررسی می شود كه در این میان دسترسی به اطلاعات نقش مهمی را در تصمیم گیری ایفا می كند و موجب توانمندی می شود . بر این اساس مدل مفهومی این تحقیق را می توان بدین شكل ترسیم نمود:

1-1بیان مسئله تحقیق

1-2 اهمیت موضوع

1-3 اهداف تحقیق

هدف اصلی

تبیین تاثیر مدیریت سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری در شرکت های بیمه ای استان تهران

اهداف فرعی

– تبیین تاثیر سرمایه گذاری در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

– تبیین تاثیر مهارت های مدیریتی سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

– تبیین تاثیر مهارت های فنی در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت‌های بیمه ای استان تهران.

– تبیین تاثیر تاثیر گذاری کاربران در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

– تبیین تاثیر تخصص کاربران در حوزه سیستم های اطلاعاتی بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران.

– ارائه راهکارهایی به منظور بهبود شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران از طریق سیستم های اطلاعاتی.

1-4 فرضیه های تحقیق

– سرمایه گذاری در حوزه سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

– مهارت های مدیریتی سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

– مهارت های فنی در حوزه سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران  دارد.

– تاثیر گذاری کاربران بر سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

– تخصص کاربران در حوزه سیستم های اطلاعاتی تاثیر معنی داری بر شایستگی های محوری شرکت های بیمه ای استان تهران دارد.

1-5 روش تحقیق

در این تحقیق با توجه به توصیف متغیرهای تحقیق می توان نوع پژوهش را از انواع توصیفی دانست. هم چنین با توجه به میدانی بودن پژوهش می توان تحقیق را از نوع تحقیقات پیمایشی دانست. در نهایت با توجه به کاربردی بودن نتایج تحقیق می توان این تحقیق را از انواع تحقیقات کاربردی دانست.

1-6 جامعه و نمونه آماری

جامعه آماری این تحقیق را کلیه مدیران و کارکنان شعب شرکت های بیمه در استان تهران تشکیل می دهند. تعداد این افراد 800 نفر می باشد که با توجه به استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه تحقیق 256 نفر تعیین شده است.

1-7 روش گردآوری اطلاعات

در این تحقیق از دو دسته منابع اطلاعاتی استفاده می شود. نخست به منظور جمع آوری اطلاعات در مورد مبانی نظری از مطالعات کتابخانه ای در قالب مقالات و پایان نامه ها استفاده می شود. در بخش دوم نیز به منظور سنجش متغیرهای تحقیق از ابزار پرسشنامه و در قالب کار میدانی به جمع آوری اطلاعات می پردازیم.

1-8 ابزار گردآوری اطلاعات

ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه می باشد که بر اساس پرسشنامه و مدل مفهومی ارائه شده در تحقیق باچا(2012)، این پرسشنامه طراحی و اجرا می گردد.

1-9 مدل مفهومی

(شکل 1-1) مدل مفهومی

1-10 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

در این تحقیق از نرم افزار spss به منظور بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق استفاده می شود.

تحلیل های صورت گرفته در دو سطح تحلیل توصیفی و اکتشافی انجام می پذیرد. در بخش تحلیل توصیفی به بررسی وضعیت جمعیت شناختی از ابعاد سن، تحصیلات، سابقه کاری و …. می پردازیم.

به منظور انجام تجزیه و تحلیل های مورد نظر و تایید یا رد فرضیات تحقیق از نرم افزار SPSS-AMOS استفاده خواهد شد. در این پژوهش جهت ارزیابی روایی سازه از نتایج تحلیل عاملی تأییدی(CFA) استفاده می شود. در CFA  شاخص های متعدد برازندگی مدل می تواند روایی سازه را مشخص كنند. با بهره گرفتن از نرم افزار ایموس برای هر یک از متغیرهای مکنون به همراه هر یک از عوامل آن تحلیل عاملی تاییدی اجرا و مقادیر شاخص های ²χ ،NFI ،GFI ،  RMSEAو SRMR،NNFI  محاسبه می شود. برای به دست آوردن ماتریس الگو از شیوه استخراج بزرگ نمایی پیشینه و چرخش غیرمتعامد پروماكس به سبب امكان مستقل نبودن عوامل از یكدیگر استفاده می شود.

در بخش استنباطی نیز از آزمون های زیر استفاده می شود:

1- بررسی پایایی ابزار تحقیق از طریق آزمون آلفای کرونباخ

2- بررسی وضعیت نرمال بودن متغیرهای تحقیق از طریق آزمون کولموگروف اسمیرنوف

3- بررسی وضعیت شاخص های تحقیق با بهره گرفتن از آزمون میانگین یک جامعه

4- بررسی ارتباط بین متغیرهای تحقیق با بهره گرفتن از آزمون رگرسیون

1-11- تعاریف عملیاتی

سرمایه گذاری در سیستم های اطلاعاتی

در این تحقیق به منظور سنجش این شاخص از ابزار پرسشنامه استفاده می شود. میانگین پاسخ افراد به سوالات این شاخص نشان دهنده وضعیت شاخص مورد نظر از دیدگاه افراد می باشد. منظور از این شاخص نیز میزان سرمایه گذاری در سیستم های اطلاعاتی در سال های اخیر بوده است.

مهارت های مدیریتی

در این تحقیق به منظور سنجش این شاخص از ابزار پرسشنامه استفاده می شود. میانگین پاسخ افراد به سوالات این شاخص نشان دهنده وضعیت شاخص مورد نظر از دیدگاه افراد می باشد. در این شاخص به بررسی میزان مهارت های کلی مدیریتی افراد می پردازیم. مهارت های برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و .. مد نظر می باشد.

:

در دنیای كنونی، سازمانی شانس بقا دارد كه سازوكارهای لازم برای آگاهی سریع از تغییرات و توانایی پاسخگویی سریع به آنها را نیز دارا باشد. سازمانها به مرور زمان و در اثر تجربه دریافته اندكه رویكرد وظیفه ای در اداره امور، انعطاف و پویایی را از بین میبرد. سازمان های وظیفه مدار به سختی می توانند در برابر تغییرات محیطی از خود انعطاف نشان داده و با محیط سازگار شوند. رویكردی كه در مقابل رویكرد وظیفه ای به سازمانها پیشنهاد می شود، رویكرد فرایندی است. لذا امروزه برای بقا و موفقیت باید رویكرد فرایندی داشت و باید برعملكرد فرایندها و مدیریت و بهبود آنان تمركز نمود.

فرایند عبارت است از مجموعهای از فعالیتهای مرتبط یا تأثیرگذار كه ورودی را به خروجی تبدیل میكنند و مدل سازی فرایند یک روش سیستماتیک برای سازماندهی، مدیریت و بهبود مستمر فرایندهای سازمان است. مدل سازی فرایند، مدیریت و دیدن سازمان به صورت سیستمی از فرایندهای چند وظیفه ای به جای وظایف عمودی میباشد به منظور دستیابی به موفقیت در مدل سازی فرایند، نه تنها ضروری است كه توجه به فرایند در راس تمام فعالیتها و برنامه های سازمان قرار گیرد و سازمان برنامه و طرحی منظم را دراین زمینه تدوین و تعقیب نماید، بلكه لازم میباشد كه عوامل كلیدی موفقیت مدل سازی فرایند شناسایی و با یک روش و برنامه مشخص مورد ارزیابی قرار گیرند

1 – 1- پیشگفتار

 در شرایط دائماً در حال تغییر ما نیز باید تغییر نمائیم ، و گر نه بهای سنگینی  بابت عدم  تغییر پرداخت خواهیم کرد .( دکترنوردال ، رئیس اتحادیه جهانی علم و بهره وری : پیام مدیریت )

سازمان ها را در سبز فایل از بکار گیری سیستم های بهبود و مدیریت فرایند پیش رفته گزیری نیست و آینده از آن آنانی است که با شناخت دقیق و صحیح ، محاسن و معایب این سیستم ها را موشکافانه مورد امعان نظر قرار داده و از تجربه دیگران درس بگیرند بدون اینکه هزینه های آن تجربه را مجدداً تقبل نمایند .و بکارگیری آنها مولد شتاب فزاینده هست و شتاب ، این تأثیر را دارد که هر واحدی از زمان را که صرفه جویی می شود از واحد قبلی آن با ارزش تر می سازد . بدین ترتیب حلقه باز خورد مثبتی به وجود می آید که شتاب را شتاب می بخشد.

یک مدیر کار آمد بدون داشتن  اطلاعات مورد نیاز خود قادر به رهبری سازمان و رسیدن به اهداف از قبل تعیین شده نیست . مدیران به منظور مواجهه با محیط و تحقق اهداف سازمانی خود با مد نظر قرار دادن متغیر های محیطی ضرورتاً بایستی محیط را تحلیل و متغیر های آن شناسائی و تدبیر مناسب در بر خورد با آنها اتخاذ نمایند . این امر مستلزم برخورداری از اطلاعات به هنگام درون و برون سازمانی و نیز امکان بهره برداری بهینه از آنها را دارد . مدل سازی فرایندهای اداری با بهره مندی از ابزار های نوین جمع آوری و پردازش داده ها می تواند مدیران را در جهت تحقق اهداف، یاری و پشتیبانی نماید . مدل سازی فرایندهای اداری تأثیر به سزایی در صحت ، دقت ، اقتصادی بودن، بهنگام بودن تصمیم گیری مدیران وحوزه استادی آن را دارد در این تحقیق اثرات مدل سازی فرایندها اداری بر بهبود تصمیم گیری مدیران در اداره آموزش و پرورش را مورد بررسی قرار می گیرد .

1-2- بیان مسأله

مدیریت و تصمیم گیری دو واژه نزدیک به هم در مدیریت و انجام امور سازمان می باشند و بدون تردید ، تصمیم گیری ، مهم ترین کار مدیران ارشد است که به آسانی نیز می توان در آن مرتکب اشتباه  شد . اما اگر کل فرایند را به گونه ای متفاوت بنگرید وضعیت نیز فرق خواهد کرد .در اغلب مواقع ، تصمیم گیران ، یک فرایند جانبدارانه را به کار می گیرند که شاید غیر بهره ورترین و ناکارا ترین راه برای انجام امور باشد . آنها تصمیم گیری را بسان منازعه ای  می بینند که در آن به دفاع از راه کار های مورد نظر خود می پردازند . فرایندهای اداری را به صورت گزینشی ارائه  می کنند و با خودداری از ارائه داده های متضاد می توانند موقعیتی متقاعد کننده فراهم آورده ، در برابر مخالف ایستادگی کنند . اما فرایند مؤثرتر وجود دارد که فرایندجستجو گر است .در طی این فرایند ، افراد مجموعه متنوعی از گزینه ها را پیش روی خود قرار داده و با همکاری یکدیگر بهترین راهکار را جستجو می کنند وفرایندهای موجود در سازمان به­درستی شناسایی شده و با انجام مطالعه دقیق مدیریت می شوند و مدیران می توانند فرایند های موجود را به صورت همگرایانه با اهداف شناسایی وبه كارگیرند در واقع با مدیریت مناسب فرایند، خواسته های یک فرایند به نتیجه رسیده در نتیجه از اثر بخشی لازم برخوردار خواهد بود با این که روش های متفاوتی برای مدل سازی فرایندها ارائه شده است، اما هیچ یک از این روش ها ارائه کننده جامعی برای

 فرایندها در بخش مدیریت نمی باشد. در واقع در این روش ها بین اهداف، نقش ها ،  قوانین، مراحل انجام کار، یکپارچگی مورد انتظار وجود ندارد.برای حل این مشکلات در این تحقیق از روش تجزیه و تحلیل RUP استفاده شده است . با توجه به آنچه که گفته شد در این تحقیق سعی در استفاده از روش اصول مندی در سازمان با رویکرد بالا به پایین یا تقسیم و غلبه است که بتواند مسیر و ابزار لازم برای ارزیابی و هدایت سازمان را در اختیار تیم توسعه و مدیران سازمانی بگذارد. مطالعه موردی در این تحقیق، سازمان آموزش و پرورش است

1--3 اهمیت و ضرورت تحقیق

 آینده جایی نیست که به آنجا می رویم ، بلکه جایی است که آن را بوجود می آوریم ، آنهم با راه هایی که به آینده می سا زیم .مزیت ملی ، در کشور هایی پدید می آید که مدیران تنهادر صدد افزایش کارایی نباشند ، بلکه حرکت های سازمانی شأن در راستای استراتژی کلی باشد ( دکتر مایکل پورتر ، استاد دانشگاه هارورد : پیام مدیریت ).

تصمیمات استراتژیک در راستای چشم انداز و تبیین اهداف و توسعه و تبیین چالشها و راهکار های دستیابی به اهداف ،  استاندارد سازی عملیات و جلب رضایت ارباب رجوع و همچنین توسعه فن آوری و تحقیقات ، مقدماتی را پیش روی سیستم سازمانی می نهند که روی آوری به مدل سازی فرایندهای اداری یکی از آنها است . برای حل مسائل پیش رو که در هر سازمانی به وقوع   می پیوندد از مراحلی همچون تشخیص درست مسئله ، بررسی زمینه های مختلف حل مسئله ، انتخاب بهترین راه حل و اجرای آن و کنترل و حصول اطمینان از درست کار کردن راه حل ، عبور می شود . سازمانها به منظور درک صحیح مسئله زمان زیادی را صرف مطالعه و شناسائی راه حلهای مسئله می نمایند.  حل برخی مسائل پیچیده سازمانی زمان طولانی را می طلبد و مدل سازی فرایندهای اداری پشتیبانی بسیار خوب و مؤثر تری را در ایفای وظایف مدیریتی از جمله تصمیم گیری، برنامه ریزی و کنترل برای مدیران فراهم می آورد .

این تحقیق به آشکارسازی نقاط قوت و ضعف سیستم فرایندهای اداری در سازمان متبوع مؤثر باشد بلکه می تواند درسرعت بخشیدن به انتخاب الزامات سازمان های مدرن ، در بعد تجهیز به فناوریهای سخت افزاری نرم افزاری سبز فایل در سازمان های همنوع و در سطح وسیعتر در سازمان های زیر مجموعه وزارت کشور و سایر سازمانها نقش آفرینی کند .

1--4  اهداف تحقیق

1-4--1  هدف اصلی

بررسی تأثیر مدل سازی فرایندهای اداری بر بهبود تصمیم گیری مدیران اداره آموزش و پرورش در سال 1393

1-4--2 اهداف فرعی

1- بررسی و شناسائی عوامل مؤثر در موفقیت مدل سازی فرایندهای اداری از نظر تامین اطلاعات مناسب نظیر صحیح بودن و دقت و به هنگام بودن و اقتصادی بودن .

2- ارائه راهکار برای بهبود عملکرد فرایندهای اداری جهت بهره برداری .

1--5 سؤالات تحقیق

1-5--1 سؤال اصلی

 آیا  مدل سازی فرایندهای اداری بر بهبود تصمیم گیری مدیران اداره آموزش و پرورش و حوزه ستادی آن تأثیر دارد؟

1-5--2 سؤالات فرعی

 1-ازنظر مدیران سازمان ،مدل سازی فرایندها متناسب با اهداف سازمان در تحقق یافتن اهداف سازمانی اثربخش است؟

2-ازنظر مدیران سازمان،تا چه حدی ،مدل سازی فرایندها متناسب با اهداف سازمان می تواند واقع گرایانه باشدوبا منابع موجود قابل پیاده سازی بوده و موثر باشد؟

3-ازنظر مدیران سازمان،تاچه میزان مدل سازی فرایندها متناسب با اهداف سازمان قابل فهم و بدون ابهام بوده و برای تحقق مقررات و خط مشی های مقرر كمك می كند؟

توسعه‌ی فن‌آوری اطلاعات، آثار و تبعات مثبتی در عرصه‌های مختلف اقتصادی و جوامع بهره‌بردار از این فن‌آوری‌ها گذاشته است. یكی از تأثیرهای مثبت این فن‌آوری، فراهم كردن بستری مناسب جهت برقراری مراودات تجاری و اقتصادی است. این پدیده‌ی نوظهور كه در بستر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات شكل‌ گرفته تجارت الكترونیكی[1] نام دارد كه اگر در محیطی امن و مناسب ارائه شود بسیار مؤثرتر از تجارت سنتی است.

با توجه به تأثیر گسترده و عمیق تجارت الكترونیكی در سیطره بازارهای جهانی، همچنین نظر به اهمیت مبادله‌های پولی و اعتباری در هر فعالیت تجاری و اقتصادی می‌طلبد كه ابزارها و بسترهای انتقال و تبادل پول نیز همگام و همسان با توسعه‌ی تجارت الكترونیكی از رشد مناسب و مطلوب برخوردار شوند. در این بین بانك‌ها نیز خود را با فن‌آوری‌های ارتباطات و اطلاعات همگام و همسو كرده‌اند. بانكداری الكترونیكی [2] این امكان را به مشتری می‌دهد تا از خدمات گسترده و متنوع‌تری برخوردار باشد. ضمن اینكه بعد زمانی و مكانی تأثیری در كاهش یا افزایش خدمات‌رسانی به مشتری نخواهد داشت. همچنین مشتری می‌تواند بدون حضور فیزیكی در بانك از هر محلی فعالیت‌های مالی خود را كنترل كند.

در دهه اخیر بعد از معرفی اولین وب سایتها برای تجارت از طریق اینترنت موضوع تجارت الكترونیكی هنوز هم برای محققین دانشگاه ها بسیار جذاب است. تحقیقات گسترده بیانگر این است كه در حدود 97% از مشتریانی كه تراكنش های خود را از طریق آنلاین انجام می دهند، در 12 ماه بعد  نیز تمایل زیادی از خود برای افزایش این تراكنش ها و پذیرش آن نشان خواهند داد(Ernst &  Young,2002).

بطور كلی كاربران ومشتریان تجارت الكترونیكی به دنبال كارایی، سرعت بیشتر و یک راه ارزانتر  برای انجام خریدشان هستند و از این طریق رضایتشان حاصل می شود. و همانطور که گفتیم در میان این تحت تاثیر قرار گرفتن صنعت توسط تجارت الكترونیكی، موسسات مالی بیشترین تاثیر را بوسیله این انقلاب تكنولوژیكی داشته اند. صنعت بانكداری که بر پایه به اشتراك گذاشتن اطلاعات استوار است و بنابراین تا حد زیادی به اطلاعات و تكنولوژی ارتباطی[3] متكی است و از این طریق اطلاعات را بدست آورده، تحلیل كرده و تحویل مشتری مناسب می دهد.

در بانک ملت مقوله فناوری اطلاعات  صرفا برای تحلیل اطلاعات نیست بلكه باعث می شود تا آنها بتوانند پیشنهادهای متفاوتی از رقبای خود را برای مشتری ارائه دهند و در نتیجه آن در این عرصه باقی بمانند. بنابراین بانک ملت باید پیوسته در حال نوآوری و به روز كردن استراتژیهای بازاریابی خود باشند تا بتوانند  تقاضا و نیازهای مشتریان منحصربفرد خود را بخوبی پوشش دهند و سرویسهاو خدمات كاملا مطمئنی را مناسب با تقاضای مشتری ارائه كنند. به عبارتی موسسات مالی و بانك ها باید از یک سو خودشان را از نظر تكنولوژیكی كاملا مجهز كنند و از سوی دیگرنیز یک برنامه ریزی مناسب برای استراتژی بازاریابی بر پایه ارتباط با مشتری داشته باشند (Perrien and al.,2000,Ricard and Parrien,1999) .

بنابراین بسیاری از موسسات مالی و بانكها موارد فوق را برای انجام تراكنشهای روزانه پذیرفته اند زیرا باید انتظارات كاربران داخلی(كارمندان) و كاربران خارجی( مشتریان ، شركای تجاری و… ) را پوشش دهند. بطور كلی یک كسب و كار میتواند بوسیله استفاده از تكنولوژیهای متعدد كه بر پایه اینترنت است، مدیریت منابع انسانی را ساده تر كند و آنرا بهبود ببخشد. این كار منافع متعددی دارد كه عباتند از بهبود یادگیری و مدیریت سیستمها، بررسی بیشتر اطلاعات و كارایی در استفاده از زمان و هزینه. با این مواردی كه گفته شد حركت از بانكداری سنتی به سوی بانكداری الكترونیكی یک امر ضروری است زیرا : باعث می شود تا فرصتهایی در اختیار بانك قرار گیرد كه از آن برای رسیدن به ارزش افزوده استفاده شود، همچنین به بانكها اجازه می دهد تا كارایی و تاثیر خود را در كار با شركتها افزایش دهند و از سوی دیگر یک رابطه پایدار را با مشتریان برقرار كند.

بطور كلی پذیرش نوآوری در بانک ملت و تحقق بانكداری الكترونیكی به سادگی امكان پذیر نیست زیرا همانطور كه فاكتورهای متعددی وجود دارند که می توانند به این امر سرعت می بخشندو باعث موفقیت آن شوند، فاكتورهاو عواملی نیز هستند كه میتوانند این روند را با كندی و مشکل مواجه می كنند. از این رو نقش فاکتورهای موفقیت و بحران در پذیرش موفقیت آمیز بانكداری الكترونیكی و مجازی در پنج سال اخیر  مورد توجه بسیاری ازمحققان دانشگاهی قرار از جمله نشریات بانكی گرفته است (Bradly and Stewart,2005;Waite and Harrison,2006;Mukherjee and).

در اداﻣﻪ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ بعد از بیان مساله و اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق ، سوالات تحقیق حاضر ، بیان خواهد شد . و در پایان این فصل ، به هدف های تحقیق پرداخته

 خواهد شد .

1-1) تعریف مساله

در دنیای کنونی با توجه به ضرورت سیستم های نوین بانکداری الکترونیک در سطوح بازرگانی و تجارت ، سیستمی که بتواند در زمان، هزینه و نیروی انسانی تا حدود زیادی صرفه جویی کند از اهمیت فراوانی برخوردار است . موفقیت هر سازمانی با بهره وری و بهبود مستمر در تمامی ابعاد و اصلاح الگوی بکارگیری منابع ، وابسته شده است لذا سازمان ها می بایست با توجه به محدودیت های موجود برروی عوامل اثر گذارتر و یا به اصطلاح عوامل بحرانی موفقیت تمرکز نمایند.[4]

در این تحقیق به مهمترین و متداولترین الگوها و مدل‌های اجرای فرایند ارزیابی عملکرد در اداره بانکداری الکترونیک بانک ملت اشاره می‌گردد . در الگوهای نوین ارزیابی عملکرد، مدل های کمی مثل معیار بهره‌وری با رویکرد ارزش افزوده، معیار کارآمدی با رویکرد اثربخشی و کارآیی و معیار سودآوری با رویکرد حسابرسی عملکرد؛ و مدلهای کیفی، مثل معیار توصیفی و ارزشی با رویکرد تعهد سازمانی و اخلاق سازمانی و چند معیار دیگر بکار گرفته خواهد شد. در ابتدا برای اجرای این تحقیق ، آرمان ها تعریف، اولویت بندی و درجه اهمیت آنها مشخص و عوامل بحرانی موفقیت سازمان را از میان عوامل تاثیرگذار بر موفقیت سازمان شناسایی نموده و با بهره گرفتن از نرم افزارهای مدل تصمیم گیری چند معیاره (TOPSIS)[5] و بکارگیری ابزار و نرم افزارهای مرتبط اولویت بندی  می‌‌نماییم . مطالعه موردی در این تحقیق ، شناسایی عوامل بحرانی موفقیت اداره کل بانکداری الکترونیک بانک ملت و اولویت بندی آنها می باشد در نهایت با توجه به نتایج ارائه شده ، عامل های بحرانی موفقیت از میان عوامل تاثیرگذار شناسایی می شوند .

1-2)  اهمیت و ضرورت  موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن

پس از پایان جنگ تحمیلی 8 ساله مشكلات و معضلات اقتصادی كه گریبانگر نظام اقتصادی كشوربه خصوص نظام سنتی بانكداری ایران بود ، نمایان گردید ،‌ به همین جهت سیاستگذاران اقتصادی و بانكی كشورمان مصمم شدند بااصلاح ساختار سیستم بانكی كشور، زمینه شكوفایی و رشد و بالندگی اقتصاد ملی را فراهم كنند ، از این رو بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران با هدف بهبود سرویس دهی بانك ها به مشتریان واستفاده بهینه از بودجه های تخصیص یافته به پروژه های انفورماتیک بانك ها، طرح اتوماسیون بانكی یا همان بانكداری الكترونیكی رابطور جدی در اولویت فعالیتهای خودقراردادكه شامل بهینه سازی روش های بانكداری، اتوماسیون شعب ، سرپرستی ها و تهیه یک الگوی نرم افزاری ،سخت افزاری و مخابراتی برای استفاده بانكهای كشور بود.

توسعه فناوری اطلاعات آثار و تبعات مثبتی در عرصه های مختلف اقتصادی و جوامع بهره بردار از این فناوری ها گذاشته است. تجارت نوین نیازمند ابزارها و زیر ساخت های مناسبی برای گسترش فرایندهای اقتصادی است. یکی از مهمترین شاخص ها در مراودات تجاری, بانک ها هستند. بانک ها با برقراری ارتباطات تنگاتنگ و نزدیک با مردم نقشی کلیدی را در عرصه تجارت بازی می کنند و به همین دلیل همیشه در تلاش هستند تا برای پیشی گرفتن از رقیبان خدمات خود را در ابعاد کمی و کیفی گسترش دهند. ورود بانک ها به عرصه بزرگ فناوری اطلاعات این امکان را برای آنها فراهم آورد تا جهش های چشمگیری برای ارائه و گسترش خدمات خود داشته باشند. آنها با بهره گرفتن از ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی هر روز شیوه های جدیدتری را به مشریان خود معرفی می کنند تا مشتری سریع تر و بهتر از گذشته خدمات مورد نیازش را دریافت کند. در واقع فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی به بانک‌ها در رسیدن به شعار همیشگی مشتری محوری کمک بزرگی کردند. اتوماسیون سامانه های بانکی در کنار آموزش مناسب کارکنان و مشریان به بانک ها این فرصت را داد که ضمن ارائه خدمات مطلوب تر، اعتماد مشتریان را به استفاده از سامانه های الکترونیکی بانکداری افزایش دهد. جریان فناوری گرایانه در بانک ها حاکی از دغدغه، توجه و نگاه تازه ای در زمینه مسایل اقتصادی و تجاری و به تبع آن مسایل بانکی می باشد. نباید این مساله را از ذهن دور ساخت که تحولات معاصر جهانی به خصوص در عرصه اقتصاد حاصل همگرایی جریان ها و مسایل گوناگونی است و در این بین بانکداری نیز از تحولاتی همچون انقلاب اطلاعات، جریان سرمایه، تحولات فناوری و تحولات سازمانی بی تاثیر نبوده است.

ناگفته نماند سابقه بانكداری الكترونیكی در ایران به سالهای دهة پنجاه شمسی باز می گردد كه در آن دوران بانك موسوم به “تهران” با نصب هفت تا دو دستگاه خودپرداز در شعب خود نخستین پرداخت اتوماتیک پول را – البته درشعب خود- رقم زد.

تغییرات و مخاطرات پیش روی در هزاره سوم آنچنان پرحجم، عمیق و فراگیر است که عمر اطلاعات و دانش انسانها را بسیار کوتاه کرده است.این بدان معناست که تجارب و راه حل های گذشته برای مسائل جاری و آینده سازمانها دیگر کارگشا نیستند و باید به شیوه ی دیگر اندیشید و به دنبال راهکارهای جدید سازمانی با ساختارهای نوین بود تا بتوان کالا و خدمات را با حداقل هزینه و با کیفیت برتر با نیازهای مشتری تطبیق داد . مدیریت دانش یک تلاش سیستماتیک برای پویایی روند رو به رشد اطلاعات در جهت ارزش گذاری سازمان است (ملکی پور و همکاران،1392، 1).

آموزش عالی در یک ساختار نظا م مدار می تواند نقش كلیدی در انتقال دانش داشته باشد، آموزش عالی زمانی می تواند بر اساس نیاز ملی و در جهت گسترش فرهنگ و دانش مدیریت نوین استوار باشد كه نظام مدیریتی با رویكرد مشتری محور و کیفیت گرا ایجاد شده باشد. مدیریت کیفیت فراگیر فرایندی متمرکز بر مشتری است و بهبود دایمی خدمات و درک مشتری را می طلبد. در نگرش مدیریت کیفیت فراگیر، توجه اصلی به کیفیت است. کیفیتی از کار و فرایندها. بنابراین مدیریت کیفیت فراگیر یا مدیریت نتیجه گرا- که تنها به نتیجه و تولید بیشتر توجه دارد در تقابل قرار می گیرد. به طور کلی اصول مهم حاکم بر این دیدگاه عبارت از تعهد مدیریت ارشد، مشتری گرایی، ارزشیابی و تصمیم گیری بر اساس واقعیات، مشارکت و همکاری، آموزش و بهبود مستمر می باشد (بهرامی و همکاران،1391، 559).

در این تحقیق قصد داریم تا به بررسی نقش فرهنگ کیفیت در استقرار مدیریت دانش در دانشگاه پیام نور بپردازیم.

1-1 بیان مسأله

دلایل عمده برای ورود مراكز آموزشی به عرصه ی كیفیت را می توان الزام اخلاقی، الزام حرفه ای، الزام رقابتی، الزام مسؤولیت پذیری و پاسخگویی برشمرد. این الزام های چهار گانه به كلیه ی مسؤولان آموزشی گوشزد می كند كه مشتریان خدمات آموزشی  (دانشجویان، خانواده ها و جامعه)  لایق برخورداری از خدماتی با بهترین  كیفیت ممكن هستند.

این مدل داری چند معیار اساسی نظیر رهبری (موتور متحركه و هدایت كننده ی تمام فعالیت های در مسیر تعالی سازمان است و در راستای ارز ش ها و عملكردهایی كه از آن انتظار است، تلاش می كند)، برنامه ریزی استراتژیک  (از اجزای كلیدی در هر چهارچوب كیفیت می باشند و فراهم آورند ه ی محرك و موتور فرایند انتقال توسعه ی كیفیت می باشند)، تمركز بر مشتری (از رسالت های اولیه ی یک مؤسسه، برآورده ساختن نیازها و خواسته های مشتریان می باشد)، اطلاعات و تحلیل آن (اطلاعات و تحلیل چگونگی اطمینان سازمان از دسترسی داده ها و اطلاعات برای كاركنان، تأمین كنندگان، شركا و مشتریان را توصیف می نماید كه برای كمك به تصمیم گیری مدیریت مورد استفاده قرار می گیرد)، مدیریت منابع انسانی (سازمان دانش و توانمندی كاركنان خود را در تمامی سطوح سازمان اداره، توسعه و به كار می گیرد و این فعالیت ها را در جهت حمایت از خط مشی ها و راهبردها و اثربخشی عملیات فرایندها و توجه به كاركنان طر حریزی می كند)  و مدیریت فرایند (سازمان برای تبدیل خواسته ها و انتظارات مشتری به طراحی محصول یا خدمات، تولید و تحویل، دارای فرایند نظام مند نیز می باشد) است . امروزه رقابت بین سازمان ها هر روز فشرده تر شده و نرخ نوآوری رو به افزایش است.  رقابت بین سازمان ها باعث شده تا به منظور كاهش هزینه ها، نیروی انسانی را كاهش داده و كاهش نیروی انسانی، سازمان ها را بر آن داشته تا نسبت به صریح كردن دانش ضمنی موجود نزد كاركنان اقدام كنند. مدیریت دانش سازمانی یكی از مهم ترین عوامل موفقیت سازمان ها در شرایط رقابتی و عصر اطلاعات است.  اهمیت این موضوع به حدی است كه امروزه شماری از سازمان ها، دانش خود را اندازه گیری كرده و آن را به منزله ی سرمایه ی فكری سازمان و نیز شاخصی برای درجه بندی سازمان ها در گزارش های خود منعكس می كنند .

مدیریت دانش، كسب دانش درست برای افراد مناسب، در زمان صحیح و مكان مقتضی است؛ به گونه ای كه آنان بتوانند برای دستیابی به اهداف سازمان، بهترین استفاده را از دانش ببرند. فرایند مدیریت دانش شامل خلق دانش، ارزشیابی دانش، ارائه ی دانش، توزیع دانش و كاربرد دانش است.  برای تبدیل دانش به یک كالای

 سرمایه ای، سازمان ها باید در جهت ایجاد تعادل میان فعالی تهای مدیریت دانش بكوشند، ولی موانع متعددی بر سر راه خلق و به كارگیری دانش در سازمان ها وجود دارد و وظیفه ی مدیریت دانش آن است كه این موانع را شناسایی و در جهت رفع آ ن ها برآید.

سماوی و همكاران به منظور بهبود مستمر فرایند آموزش مدیریت كیفیت » در نظام آموزش عالی كشاورزی با كاربرد نشان دادند كه میزان بهبود مستمر در فرایند آموزش « فراگیر در دانشگاه ها مطلوب نمی باشد.  بالاترین میزان بهبود مستمر مربوط به فرایند تدریس و پایین ترین آن نیز مربوط به فرایند یادگیری ارزیابی شده است . زمانی با مطالعه زیرساخت های استقرار مدیریت دانش در دانشگاه اصفهان از دیدگاه اعضای هیأت علمی، نشان داد كه از نظر زیر ساخت های فنی و حرفه ای برای مدیریت دانش در دانشگاه اصفهان هم اكنون مشكلی وجود ندارد، ولی از نظر مدیریتی و فرهنگ سازمانی جو مناسبی وجود ندارد.   رهنورد و خاوندكار در شناسایی عوامل كلیدی موفقیت سیستم مدیریت دانش در دانشكد ه ها و مراكز آموزش عالی تهران نشان دادند كه عوامل كلیدی موفقیت سیستم مدیریت دانش در این مؤسسات شامل توسعه ی منابع انسانی، جهت گیری استراتژیک دانایی محور، زیر ساخت سیستم های اطلاعاتی، فرهنگ مشاركتی، الگوگیری، ارزیابی و انتقال دانش و درگیری افراد می باشند.

نتایج مطالعه ی مدیریت کیفیت فراگیر در موسسات آموزش عالی مالزی نشان داد که بیشتر موسسات (5/85 درصد) در مالزی از نظر اندازه کوچک هستند، میانگین سن موسسات آموزش عالی 7/11 سال و نسبت به اجرای مدیریت کیفیت فراگیر در موسسات 50 درصد است.

مدیریت دانش به تلاش هایی اشاره دارد كه به طور سیستماتیک برای یافتن، ساماندهی، قابل دسترس نمودن سرمایه های نامشهود سازمان، تقویت فرهنگ یادگیری مستمر و تسهیم دانش در سازمان صورت می گیرد. بسیاری از سازمان ها با تمركز بر مدیریت دانش و سرمایه گذاری گسترده در زمینه فن آوری اطلاعات به دنبال دسترسی به مزایای حاصل از مدیریت دانش هستند. اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش نیازمند نگرشی همه جانبه و فراگیر به عوامل مختلف سازمانی است . چالش اصلی سازمان ها ، درك مدیریت دانش و چگونگی پیاده سازی آن است  (رهنمود و محمدی،1388، 38).

فرهنگ سازمانی یک الزامی برای مدیریت موفق دانش است . فرهنگ معرف اعتقادات، ارزش ها، هنجارها و آداب اجتماعی بوده و بر رفتار و کردار افراد در سازمان ناظر است. در کل یک فرهنگ حامی مدیریت دانش آن است که به دانش ارزش داده و تسهیم، خلق و کاربرد آن را تشویق کند . بزرگ ترین چالش در تلاش های مدیریت دانش در توسعه چنین فرهنگی واقع است (بیدختی و همکاران،1389، 193).

در این تحقیق قصد داریم تا به بررسی نقش فرهنگ کیفیت در استقرار مدیریت دانش در دانشگاه پیام نور بپردازیم. بنابراین برای دستیابی به این هدف  میزان تأثیر فرهنگ کیفیت بر استقرار مدیریت دانش، میزان تأثیر یادگیری فردی و جمعی بر فرهنگ کیفیت و میزان تأثیر تعهد مدیریت به کیفیت بر فرهنگ کیفیت در دانشگاه ها بپردازیم.

1-2 چارچوب نظری تحقیق

چارچوب نظری بنیانی است که تمامی پژوهش برآن استوار میشود. این چارچوب شبکه ای است منطقی،توصیفی مشتمل برروابط موجود میان متغیر هایی که درپی اجرای فرایندهایی چون مصاحبه،مشاهده و بررسی پیشینه شناسایی شده است.چارچوب نظری روابط میان متغیرها راروشن میسازد،نظریه هائی که مبانی این روابط هستند را می پروراند و نیز ماهیت و جهت این روابط را توصیف میکند.همانگونه که بررسی پیشینه مبنای چارچوب نظری را تشکیل میدهد،یک چارچوب نظری خوب نیز درجای خود مبنای منطقی لازم برای تدوین فرضیه های آزمون پذیر را فراهم میاورد (سکاران،1381،ص94.95).

امروزه صاحب نظران مدیریت و مدیران اجرائی براهمیت و نقش به سزائی که فرهنگ سازمانی در راستای تحقق اهداف و پیشبرد امور سازمانها واقف بوده، بنابراین درصدد شناسائی و نیز چگونگی بکارگیری روش های مفید جهت تقویت جنبه های مثبت آن هستند(زارعی متین-1388)

فرهنگ کیفیت نگرشی نو به بهبود کارائی و انعطاف درسازمان است.اهداف اولیه آن درگیر کردن همه کارکنان در همه بخشهای سازمان به کارگروهی است،تا خطا حذف شود و از ضایعات جلوگیری شود.درحقیقت فرهنگ کیفیت تضمین میکند که کارها درگام نخست صحیح انجام شود.